شهلا کاظمیپور که معاونت پژوهشی این مرکز را بر عهده داشته میانگین سن ازدواج پاسخگویان مرد را 25 و زنان را 21سال عنوان کرده و گفته که در این تحقیق 1200 زن و مرد متاهل بین 18 تا 40 سال در 12 استان کشور به پرسشهای مطرح شدهپاسخ دادهاند.
پشتوانهای برای زنان
زنان و خانوادههایشان معمولا مهریه را بهعنوان پشتوانهای مالی برای ازدواج درنظر میگیرند. آنچه در فرهنگ ایرانیان امروزی به چشم میخورد حساسیت در تعیین مهریه گاهی به مشاجره میان خانواده عروس و داماد هم منجر میشود و گاهی نیز یکی از دلایل اختلاف میان 2خانواده خواهد شد.
رشد مهریه در طول زمان همواره صعودی بوده است و یکی از یافتههای پژوهش دکتر کاظمیپور نیز بر این باور صحه گذاشته است. او در باره این رشد صعودی گفته روند تورمی مهریه در چند سال اخیر چند برابر گذشته شده بهطوری که میزان میانگین مهریه در 20 سال قبل 150 سکه طلا بود، اما در 5 سال اخیر این میزان به 450 سکه طلا افزایش یافته است.
در سالهای گذشته رشد اجتماعی زنان روند رو به افزایشی داشته و شاید یکی از دلایلش را بتوان هجوم دختران جوانان به دانشگاهها عنوان کرد؛ هجومی که سبب شد تا دختران بر غافله پسران پیشی گرفته و صندلیهای بیشتری را در دانشگاههای کشور تصاحب کنند و مسئولین را به تکاپویی برای کنترل بیندازند؛ تکاپویی که هر چند هنوز به ثمر ننشسته اما همه ساله مدیران بخش آموزش کشور تلاش میکنند تا از راههای متفاوت به کنترل ورود دختران به دانشگاهها دست یابند.
سماجت دختران در ادامه تحصیل و به دست آوردن جایگاههای شغلی هر چند هنوز با شرایط ایدهآل فاصله زیادی دارد اما در غیاب برنامهریزیهای کلان دولتی موفقیت چشمگیری برای زنان به شمار میرود.
شاید همین پشتوانه اجتماعی سبب شده تا دختران ایرانی این روزها با مهریههای کم، حاضر به ازدواج نیستند و اصرار دارند تا با افزایش تعداد سکههای طلای مهریه جای پای محکمتری در ازدواج دست و پا کنند.
معضلات ناشی از مهریه
افزایش مهریه هر چند از سوی برخی کارشناسان بیرویه بوده و زنگ خطری جدی برای کانون خانواده ایرانی به حساب میآید اما همچنان از سوی دختران ایرانی با استقبال روبهروست.
به اعتقاد کاظمی پور، مسائل و معضلات اجتماعی ناشی از مهریه همزمان با رشد ناگهانی آن آغاز شده بهطوری که میانگین مهریه زنان طی 30 سال از 150 به 300 سکه رسیده، اما ناگهان از 5 سال پیش تاکنون این میزان از 300 سکه به 450 سکه رسیدهاست. به این ترتیب افزایش یک دوره 30 ساله مهریه مساوی است با افزایش آن در 5 سال گذشته که رشدی نامتعارف و جهشی است.
از حمایت تا دردسر
از قدیم گفتهاند مهریه را کی داده کی گرفته سالها گذشت اما شکایت امروز زنان ایرانی هنوز همین است. آنها در مراجعه به دادگاه با این واقعیت روبهرو میشوند که وصول مهریه از همسرانشان کاری بس دشوار و طاقت فرساست، به همین دلیل معمولا عطای مهریه را به لقایش میبخشند.
مهریه زنان ایرانی هر چند رشدی جهشی دارد اما بهنظر میرسد افزایش تعداد سکههای طلا هیچ ربطی به پررنگ شدن نقششان ندارد.